Nội dung bài viết
Có ai từng tưởng tượng mình sẽ đi vào phòng “sếp” nói to: “Tôi nghỉ việc” rồi đi về thẳng? Suy nghĩ chín chắn, bạn thấy rõ đây là cách hoàn toàn sai khi nghỉ việc. Nhưng nghỉ việc như thế nào là đúng? Ai là người bạn nên nói về việc này đầu tiên? Bạn cần thông báo những gì? Có cần phải nói thật lí do bạn nghỉ việc không?
Phần 1: LỜI KHUYÊN TỪ CHUYÊN GIA
Thay đổi công việc cũng là lúc bạn có đủ kinh nghiệm để nghỉ việc. Theo thống kê gần đây của Bộ Lao Động của Mỹ, trung bình một người lao động hiện nay sẽ làm một công việc từ 4 – 6 năm. Người ta cũng thấy được rằng mối quan hệ công sở ngày một chặt chẽ hơn. Theo Len Schlesinger, Giáo sư trường đại học Harvard cho rằng “Kết thúc và bắt đầu như thế nào là một phần rất quan trọng trong một mối quan hệ tốt”.
Tuy nhiên, con người thường dành khá nhiều tâm sức để ứng tuyển, xây dựng hình ảnh đầu tiên nhưng lại không để tâm lắm khi nghỉ việc. Ông nói thêm rằng: Dù nghỉ việc vì bạn đang rất chán ghét hay có một cơ hội mới đến thì cũng nên “tế nhị và có trình tự rõ ràng”. Dưới đây là một số điểm cần lưu ý.
CHỌN THỜI ĐIỂM
Nghỉ việc và thông báo trước ít hơn 2 tuần là một “tin xấu” cho công ty, Schlesinger khẳng định. Thông báo trước 2 tuần chỉ là một thông lệ, ông nói thêm “bạn nên ở lại lâu hơn ở công ty cũ nếu bạn chưa hứa hẹn một ngày bắt đầu làm việc cụ thể với công ty mới”. Bạn càng giữ vị trí cao trong công ty, bạn càng phải dành nhiều thời gian hơn khi nghỉ việc để đào tạo lại cho người sẽ thay vị trí của bạn, hợp lí nhất là 1 tháng.
Mặt khác, bạn không nên đưa ra thông báo quá sớm. Làm thế, bạn chỉ đang tự gây bất lợi cho mình. Ngay khi bạn thông báo nghỉ việc, mọi người sẽ cư xử với bạn như người ngoài. Những buổi họp mặt, “nhậu nhẹt” của công ty sẽ không còn chỗ cho bạn hoặc bạn chỉ như người ngồi nghe và không dám (hoặc không thể) tham gia bàn luận được nữa.
NÓI VỚI SẾP ĐẦU TIÊN
Một khi quyết định nghỉ việc, người đầu tiên bạn cần nói là quản lí trực tiếp của bạn. Lí do rất đơn giản: “Bạn không được để sếp bạn nghe được tin bạn nghỉ việc từ người khác”. Thời gian bạn sẽ nghỉ hay lí do chung nhất cũng nên được đưa ra cho “sếp” của bạn. Giá trị còn lại của bạn lúc này phụ thuộc vào cách bạn ứng xử trước những vướng mắc như: Bạn có trách nhiệm thông báo đến những cấp trên khác biết việc bạn nghỉ không? Tin này được đưa ra trước cuộc họp thì sao? Tin này sẽ được gửi mail đến nhân viên khác như thế nào?
Nói trực tiếp là cách bạn tránh xa những tin đồn nhảm hủy hoại hình ảnh cuối cùng của bạn.
MINH BẠCH VÀ RÕ RÀNG
Trong khi bạn không phải chịu bất cứ nghĩa vụ pháp lí hay đạo đức nào với công việc mới, bạn cần có sự chuẩn bị xa hơn. Bạn có thể nói dối về công việc sắp tới nhưng sau đó thì thế nào. Trong một thế giới “phẳng”, chỉ cần đồng nghiệp “cũ”, sếp “cũ” vào trang cá nhân của bạn trên facebook hoặc LinkeIn có thể thấy ngay: Công việc mới, chức danh mới mà bạn đang làm. Niềm tin trong mối quan hệ sẽ không còn nếu bạn nói dối, hoặc tệ hơn, việc bạn không rõ ràng còn đến tai những bạn bè mới của bạn. Trung thực và minh bạch là cách khéo léo nhất để duy trì các mối quan hệ công việc.
ĐỪNG “NGỒI LÊ ĐÔI MÁCH”
Ở văn phòng, “tai vách mạch rừng” là chuyện không tránh khỏi, nhất là khi bạn thích buôn chuyện. Sẽ rắc rối lớn nếu bạn bè của bạn nghe một câu chuyện trong khi sếp bạn lại nghe và hiểu “một câu chuyện khác”. Các chính trị gia thường khuyên rằng: Hãy kể cho nhiều người 1 câu chuyện với cùng 1 cách để không tạo ra 2 câu chuyện”.
Vì thế, đối với những chuyện bạn nhạy cảm như nghỉ việc, hãy thật cẩn thận và có chính kiến nhất định khi chia sẻ.
CÓ TRÁCH NHIỆM
Bất kể lý do bạn nghỉ việc là gì, bạn luôn có trách nhiệm cuối cùng với công ty của cũ – đó là “không làm xáo trộn hoạt động” Schlesinger nói. “Bạn nên thông báo và cho ông chủ bạn thấy bạn không bỏ rơi mọi thứ”. Cuối cùng, bạn cần phải “hợp tác với ông chủ của mình”. Bạn muốn sếp và đồng nghiệp cũ của bạn cảm thấy những mặt tích cực về tính chuyên nghiệp của bạn, đó là do những việc cuối cùng bạn làm.
THỂ HIỆN SỰ TRÂN TRỌNG
Dù bạn đang vui sướng vì được nghỉ việc, bạn cũng cần giữ cho mình suy nghĩ trân trọng vị trí cũ, đồng nghiệp cũ. Thậm chí nghỉ việc vì mâu thuẫn cá nhân, bạn cũng nên thấy may mắn vì mọi việc tiến triển tốt. Quà chia tay có cấp trên, người hướng dẫn, đồng nghiệp sẽ để lại ấn tượng tốt về bạn. Tuy thế, với những người đang khó chịu vì bạn nghỉ việc, bạn cũng không cần phải cố gắng giải hòa hay xin lỗi vì điều đó vô ích và không đáng để bạn bỏ công.
THÁI ĐỘ TRONG CUỘC PHỎNG VẤN NGHỈ VIỆC (EXIT INTERVIEW)
Đừng để bị cuốn theo và đưa ra tất cả thông tin hay những cảm xúc tiêu cực của bạn. Đây không phải là lúc bạn góp ý để làm công ty tốt hơn. Những lí do tế nhị bạn nên giữ riêng cho bản thân. Nếu bạn rời đi vì cơ hội tốt hơn, bạn có thể chia sẻ, nhưng cũng không cần thiết nếu bạn không muốn. Lời khuyên từ chuyên gia là: Đây không phải buổi tâm tình, đây là 1 cuộc phỏng vấn nên đừng quá thoải mái chia sẻ tất cả cảm xúc của bạn.
NHỮNG NGUYÊN TẮC CẦN NHỚ
Nên
- Đưa ra ít nhất 2 tuần thông báo về việc bạn nghỉ (nếu có thể) để chuyển việc suôn sẻ
- Thông báo với sếp của bạn về việc chuyện nghỉ việc và kế hoạch trong thời gian còn lại ở công ty
- Trân trọng những gì bạn học được ở công ty cũ và vẫn cởi mở với đồng nghiệp.
Không nên
- Đưa ra nhiều lí do nghỉ việc khác nhau với nhiều người
- Trung thực và đừng cố bí mật mọi chuyện. Sếp và đồng nghiệp cũ sẽ sớm biết được bạn sẽ làm việc ở đâu
- Tiết lộ quá nhiều trong suốt cuộc phỏng vấn nghỉ việc (exit interview) của bạn – đây không phải là thời gian để đưa ra phản hồi chi tiết và ý tưởng để cải thiện
Phần 2: CÁC TÌNH HUỐNG THAM KHẢO KHI XIN NGHỈ VIỆC
TÌN HUỐNG 1: NGHỈ VIỆC VÌ LÍ DO CÁ NHÂN
Nancy Twine đã sống ở Goldman Sachs gần bảy năm. Cô bắt đầu sự nghiệp trong bộ phận bán hàng hóa, và không lâu sau đó được thăng chức lên phó bộ phận. Nhưng vào mùa xuân này, Nancy đã có một hướng đi mới.
Trong hai năm qua, Nancy đã dành cả đêm và cuối tuần để theo đuổi một dự án: “Một doanh nghiệp bán dầu gội và xà phòng tự nhiên”.
“Cuối cùng tôi đã quyết định: Tôi sẽ rời công việc của mình và tập trung vào toàn thời gian của tôi”, cô nói, và bổ sung rằng điều đó quan trọng bởi cô đã có đủ những điều kiện tốt. “Tôi đã được học rất nhiều trong những năm qua, và tôi đã xây dựng được nhiều mối quan hệ làm ăn”.
Cô đưa ra thông báo này trước một tháng vì cô biết sự đột ngột sẽ gây bất ổn trên một nhóm làm việc. Khi thời điểm đến, cô thành thật xin lỗi với ông chủ của cô. Quản lý hỏi Nancy có thể kéo dài thời gian thông báo của mình thêm 2 tuần. Nancy đồng ý và nói rằng: “Tôi biết tôi có thể dành thời gian mà không gây ảnh hưởng gì cho dự án của tôi”
Nancy từ bỏ công việc của mình trong tháng tư và ngày nay là Giám đốc điều hành của Briogeo Hair Care. Cô cũng là nữ người Mỹ gốc Phi trẻ nhất từng ra mắt một dòng sản phẩm với Sephora – Chuỗi mỹ phẩm. “Mặc dù những gì tôi làm bây giờ là rất khác với công việc cũ của tôi về tài chính, tôi sử dụng rất nhiều những thứ tôi đã học vào công việc. Rời bỏ công ty cũ, đó là quyết định đúng đắn nhưng tôi rất biết ơn vì đã từng làm việc ở đây.”
TÌNH HUỐNG 2: NGHỈ VIỆC VÌ CÓ CÔNG VIỆC MỚI
Khi đó là thời gian khủng hoảng của Ben Sullivan.
Một mặt, Ben đã rất muốn rời công ty của ông. Ông cũng đã được nhận công việc trong mơ của mình tại một Quỹ tài trợ Khởi nghiệp San Francisco. Nhiệm kỳ của ông hai năm tại các công ty công nghệ đã rất bế tắc và ông sẽ thấy nhẹ nhõm để rời công ty cũ của mình. Ben báo cáo cho hai cấp trên khác nhau – một là điều phối nhân sự và một là người quản lí chung. Bình thường, những người quản lý này không coi trọng những lời góp ý cải thiện của ông về chiến lược công ty.
Mặt khác, Ben cảm thấy tội lỗi về việc công bố ra đi. Ông biết sự vắng mặt của ông sẽ gây khó khăn cho đồng nghiệp, hơn nữa 1 đồng nghiệp làm việc hiệu quả đã sớm nghỉ thai sản. Trong điều kiện đó, ông lên kế hoạch để đưa ra thông báo ba tuần tới.
Sau khi ông gửi những tin tức cho sếp đầu tiên của mình, ngay lập tức cô đã cố gắng thuyết phục ông ở lại cho đến lúc ông nói. “Tôi đã chấp nhận một cơ hội tại một công ty khác. Và khi tôi nói với cô ấy, nơi tôi đã đi, cô đã rất ủng hộ và nói với tôi đó là một sự phù hợp và muốn tốt cho tôi. “
Khi gặp quả lí thứ hai “Anh ấy chỉ nhún vai và hỏi tôi khi nào là ngày cuối cùng của tôi” Ben nói. “Anh ấy đã luôn là một người khó làm việc chung, và phản ứng của ông là dễ hiểu. Nó thực sự đã giúp tôi cảm thấy rằng tôi đã quyết định đúng”
Khi nhận ra rằng Ben đã rời bỏ công việc, đồng nghiệp của ông từ các đơn vị kinh doanh khác rất tò mò. “Họ hỏi rất nhiều câu hỏi về cơ hội mới sắp tới,” ông nói. “Họ vẫn rất vui vẻ đối với tôi.”
Và ông ấy bắt đầu công việc trong mơ vào đầu tháng đó.
